İsim ve soyisim değişikliği davası güncel 2024, kimliğinde belirtilen isim ve soyadı çeşitli sebeplerden ötürü taşımak istememesinden ötürü açılan davalardır. Bu sebepler; kendisine verilen ismi veya soyadı kullanmaktan hoşlanmaması, isminin anlamının kötü manaya gelmesi, cinsiyeti ile bağdaşmaması, isminin alay içeren, toplum içinde kötü anlama gelebilecek nitelikte olması gibi çeşitli sebeplerden açılan davalardır.
Evli kadının bekarlık soyadını kullanması da 2024 yılında dava yoluyla mümkündür. Bekarlık soyadını kullanmak isteyen evli kadınların dava açmak için avukatımızla iletişime geçmesi gerekmektedir.
İsim ve soyisim değişikliği Nüfus Müdürlüklerinden yapılmamaktadır. Cinsiyet değişikliği ile birlikte isim değiştirme davası açmak için avukatımızla görüşme sağlayabilirsiniz.
İsim ve soyisim değişikliği davaları Türk Medeni Kanunu Madde 27 gereğince; kişinin haklı sebepleri doğrultusunda açılması gereken davalardır. İsim ve soyisim değişikliği davalarında talepte bulunan kişi haklı gerekçelerini delilleriyle kanıtlamalıdır.
İsim ve soyisim değişikliğine dair talepler ancak mahkemeye başvuru yolu ile yapılabilir. 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu uyarınca bir kereye mahsus getirilen isim ve soyisimde değişiklik yapabilecektir. Soyadı Kanunu uyarınca soyisminin küçük düşürücü olması halinde soyadını değiştirmek mümkündür.
İsim ve soyisim değişikliği için başvuru yapma hakkı 3 Kasım 2019 tarihinde ilgili Kanun hükmü gereğince sona ermiştir. 2024 yılında isim ve soyismini değiştirmek isteyenlerin mahkemeye başvurması gerekecektir.
İsim ve soyisim değişikliği davasına bakmakla görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleridir. Hukuk Muhakemesi Kanunu uyarınca dava şartlarını taşıyan dava dilekçesi hazırlanmalıdır. Dava dilekçenizin usul şartlarını taşımadığı halde davanız reddedilebilir veya dava süreniz uzayabilir. Dava dilekçesinde davacı taraf başvurucu iken; davalı taraf olarak Nüfus Müdürlüğü belirtilmelidir.
Avukat tarafından yürütülen isim ve soyisim değişikliği davalarında kısa sürede ve kolaylıkla sonuç alınacağından isim ve soyisim değişikliği davasını vekille yürütülmesi gerekmektedir.
Avukat tarafından açılacak isim ve soyisim değişikliği davalarında özel vekaletname gereklidir. Kişiye sıkı sıkıya bağlı olan hakların kullanımında genel vekaletname ile işlem yapılamayacağından boşanma, isim değişikliği, mirastan doğan uyuşmazlıklarda özel vekaletname ile işlem yapılması gerekmektedir.
İsim değiştirme davası için avukata verilecek genel vekaletname şablonun başına isim ve soyisim değişikliğine dair dava açma yetkisinin verildiğinin belirtilmesi yeterli olacaktır.
18 yaşının altındaki küçük için isim değişikliği davalarında çocuğun dava ehliyeti olmaması sebebiyle velayet hakkını saklı tutan veliler ve avukatları tarafından dava açılacaktır. Küçük, 18 yaş altı çocuk, reşit değildir. Bu sebeple anne veya baba çocuğun isim değişikliğini talep edecektir. Haklı sebep davanın kabul edilme şartıdır. 18 yaşından küçük olmayanlar reşit sayıldığından davalarını şahsen veya avukatları aracılığı ile açabilir.
Hukuk davalarındaki diğer dava türlerinde olduğu gibi usulüne uygun dava dilekçesi hazırlanması gerekmektedir. Dava dilekçesinde eksiklikler bulunması halinde mahkeme eksikliklerin giderilmesi maksadı ile kesin süre vermektedir. Bu süre içerisinde eksiklikler giderilmez ise davanız reddedilecektir. Davalı veya ihtar olunan taraf olarak muhakkak Nüfus Müdürlüğü gösterilmelidir. Dava dilekçenizin hukuka uygun olarak hazırlanması adına muhakkak avukatla çalışılması tavsiye edilir.
Dava dilekçenizde isim değişikliğine sebep olan haklı sebepleriniz eve davaya ilişkin delillerinize dava dilekçenize eklenmesi gerekmektedir. Dava dilekçesini hazırladıktan sonra mahkemenin belirttiği harç ve giderleri kesin süre içerisinde yatırmanız gerekir.
İsim değişikliği talebi ancak haklı sebeplerin varlığı dahilinde kabul edilecektir. Bu haklı sebepler Kanun’da belirtilmemekle birlikte Yargıtay içtihatlarının kabul ettiği temel gerekçeler bulunmaktadır.
1-Din ve inançları sebebiyle eski ismini kullanmak istemeyen kişi için isim ve soyisim değişikliği yapmak haklı bir sebeptir. Kişinin eski hayatını çağrıştıran bir ismi kullanmaya mecbur bırakılması hukuk nezdinde mümkün değildir.
2-Şahsi gerekçeler; ismin alaycı ifade içermesi, isim ve cinsiyetin uyumlu olmaması bu durumun kişinin hayat kalitesini düşürmesi halinde isim değişikliği davası açmak için haklı gerekçenin var olduğu kabul edilir.
3- Ailevi sebeplerden ötürü isim değişikliği davası açılabilir. Anne ve babanın boşanması, baba ile iletişimin çeşitli sebeplerden ötürü olmaması, çocuğun velayetinin anneye verilmesi hallerinde annenin çocuğuna soyismini verebileceği kabul edilmektedir. Böyle bir durumda küçüğün soyisim değişikliği anne tarafından talep edilmesi gerekir. Yetişkin bireylerde ise dava şahsen veya vekil aracılığıyla açılmalıdır.
4-Tehdit altında olan kişilerde isim ve soyisim kayıtlarını değiştirmek için haklı sebebe sahiptir.
5-Cinsiyet değişikliği halinde isim değişikliği yapılabilmektedir.
Tanık; isim ve soyisim değişikliği davalarının ispatında yararlanılan en önemli delildir. Tanık isim ve soyisim değişikliği talebine haklı gerekçe olarak gösterdiği olaylara ilişkin bilgi ve görgüsünü ifade edecektir.
Tanıklar mahkeme huzurunda beyanda bulunmadan önce yemin ederek yalnızca gerçeği söyleyeceğini belirtir. Tanığın yemini esnasında mahkeme heyeti dahil olmak üzere salonda bulunanlar ayağa kalkar. Dava dilekçesinde tanık ismi belirtilmemesine rağmen duruşma esnasında hazır bulunan tanıkların da dinlenmesi gerekmektedir. Aynı zamanda dava dilekçesinde adı belirtilmesine rağmen tanığınızın duruşmaya katılmaması halinde tanığa tekrar davetiye çıkarılarak duruşmaya iştiraki ihtar edilir.
İsim ve soyisim değişikliği kişiye sıkı sıkıya bağlı olan bir hak olduğundan genel vekaletname yerine özel vekaletname çıkartılması gerekmektedir. İsim ve soyisim değişikliğine ilişkin özel vekaletname örneği aşağıda belirtilmiştir.
Leh ve aleyhimde açılmış ve açılacak dava ve takiplerden dolayı T.C yargı organlarının, meclislerinin, daire ve kuruluşlarının her kısım ve derecesinde, her yol ve sıfatla beni temsile hak ve menfaatlerimi korumaya, nüfus davaları açmaya, isim ve soyisim değiştirmek için davalar açmaya, icra takibinde bulunmaya, açılmış davalara katılmaya, takibe ve neticelendirmeye, tahkime ve hakem tayinine, davayı kabule, davadan vazgeçmeye, her nevi dilekçe ve evrakları beni temsilen kendi imzası ile ilgili kurum ve kuruluşlara vermeye, tebliğ ve tebellüğe tanık, bilirkişi göstermeye, karşı taraftan gösterilenleri kabul veya redde, protesto, ihtarname, ihbarname keşidesine, keşide olunanlara cevap vermeye, yemin teklif, kabul ve redde, keşif yaptırmaya keşiflerde hazır bulunmaya, keşif raporlarına itiraza, yeniden keşif talebinde bulunmaya, ihtiyati ve icrai tedbir ve hacizler yaptırmaya ve kaldırtmaya, icra daireleri, Yargıtay, Sayıştay, Danıştay, Bölge İdare Mahkemeleri, Vergi Mahkemeleri ve Devlet Güvenlik Mahkemeleri ile, yasalarla kurulmuş ve kurulacak yargı organları ve diğer devlet dairelerinin tümünde gerekli her türlü kanuni işlemleri yapmaya, işleri takibe, murafaaya, kararları temyiz etmeye, kararların düzeltilmesi ve yargılamanın iadesini istemeye, hakim, bilirkişi, hakem şahit, katip ve ehlivukufları şikayete ve redde, dava nakline, duruşmalara katılmaya, elden evrak alıp vermeye kayıt ve suretler çıkarmaya, dosyaları tetkike, yanlışlıkları düzelttirmeye, vergi daireleri, vergi itiraz, takdir temyiz ve il uzlaşma komisyonları ile yasalarla bu konularda kurulmuş ve bundan sonra kurulacak organlarda beni temsile, uzlaşma talebinde bulunmaya, tutanakları imzalamaya, itiraza, gerekli yasal işlemleri takip ve neticelendirmeye, yabancı ülke mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizi için gerekli işlemleri yapmaya ve tanıma ve tenfize itiraza, duruşmalardan vareste tutulmam yolunda talepte bulunmaya tüm kararların infazını ilgili kuruluşlardan istemeye bu yetkilerin bir kısmı veya tamamı ile başkalarını da tevkil, teşrik ve azle ve bu yetkileri birlikte veya ayrı ayrı kullanmak üzere ahzu kabza, sulh ve ibraya, davayı kabule veya redde, davadan ve temyizden feragate, feragati davayı kabule, icra ihalelerine iştirak etmeye, adıma pey sürmeye mezun ve yetkili olmak üzere İstanbul Barosu avukatlarından ………..adresinde mukim bulunan …….. Sicil Nolu Av. Doğa Eser ESERÇELİK tarafımdan vekil tayin edildi.
NÖBETÇİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ’NE
DAVACI : …………..(TC)
VEKİLİ: AV.DOĞA ESER ESERÇELİK
MADDİ İLGİLİ: … İl Nüfus Müdürlüğü
KONU: Haklı Nedenle İsmin Düzeltilmesi İsteminden İbarettir.
AÇIKLAMALAR
1-Davacı müvekkilim adı …. olarak nüfus kayıtlarına geçmiştir. Lakin müvekkilim isminin hem kız hem erkek ismi olarak kullanılmasından ötürü rahatsızlık duymaktadır. İsminin kız ismi olarak bilinen ….. olarak değiştirilmesi zorunluluğu bulunmaktadır. Müvekkilime uzun yıllardır ailesi ve yakın çevresi tarafından ……….. olarak hitap edilmektedir. Müvekkilimin sosyal hayatında kullandığı ismi resmileştirmek maksadı ile davamızın kabulü ile birlikte müvekkilin isminin ……… …….. olarak düzeltilmesini saygılarımızla talep ederiz.
HUKUKİ SEBEPLER: TMK, Nüfus Kanunu ve ilgili her türlü yasal mevzuat
HUKUKİ DELİLLER: Tanık, Nüfus kaydı örnekleri ve her türlü yasal delil
SONUÇ VE İSTEM: Yukarıda kısaca izahına çalışılan gerekçeler neticesinde müvekkilin nüfus kaydında geçerli olan ‘….’isminin …. olarak değiştirilmesine karar verilmesini vekaleten saygılarımla talep ederim.
DAVACI VEKİLİ
AV.DOĞA ESER ESERÇELİK
Davacı, 2006 yılında mahkeme kararı ile önadına eklenen kelimeyi sildirme talebi ile asliye hukuk mahkemesinde dava açmıştır. Mahkeme tarafından davacının talebi daha önce de isim değişikliği talebinde bulunması sebebiyle reddetmiştir. 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu 36.Madde de yer alan gerekçeler neticesinde davacı ancak 1 kere isim değişikliği talebinde bulunabilir. Mahkemenin isim değişikliğinin reddi kararına gerekçe gösterdiği kanun hükmünün Anayasa Mahkemesi kararı ile iptal edilmiştir. İlgili Kanun hükmünün kişi hak ve hürriyetlerini kısıtlanması olarak gerekçelendirmiştir. Bu doğrultuda 2023 tarihi itibariyle kişi birden fazla isim değişikliği yapma hakkına sahiptir.
Davacı, yabancı ülke vatandaşı iken evlenerek Türk Vatandaşlığına geçmiştir. Yabancı ülkede kullandığı ismin Türkçe olmaması bu sebeple resmi kurumlarda, sosyal hayatında zorluk yaşamasına neden olmaktadır. Kişinin hayat kalitesinin düşmesi sebebiyle isim değişikliği talebinin kabulü gerekmektedir. (Yargıtay 18. HD 2014/16259E, 2015/4285K)
Davacı asliye hukuk mahkemesinde isminin düzeltilmesi talebi ile dava açmıştır. İsim değişikliğinin gerekçesi olarak kuzeni ile aynı isme ve soyisme sahip olması sebebiyle sürekli olarak karışıklık yaşanmaktadır. Bu sebeple davacı isim değişikliği talep etmektedir. Mahkeme davacının kuzeninin 18952-1977 yılları arasında yaşadığı ve dava açıldığı tarihte hayatta olmadığını tespit etmiştir. Eksik inceleme yapılarak karar verilmesi sebebiyle mahkemenin kararı bozulmuştur. (Yargıtay 18.HD 2014/14304E, 20151247K)
İsim değişikliği davasında gerekli olan en önemli evrak, isim değişikliği talebinizi ve haklı gerekçelerinizi içeren usulüne uygun hazırlanmış dava dilekçesidir. Nüfus kayıt örneği, dava dilekçesinde sunulabilir. İsim değişikliği davasında en önemli deliliniz beyanlarınızı destekler nitelikte beyan veren tanığınızdır. Tanığınızın duruşmada hazır bulunması, tanığınıza usulüne uygun tebligat yapılması gerekmektedir.
TMK Madde 27 gereğince adın değiştirilmesi ile zarar gören kişinin kesinleşmiş mahkeme kararının kendisine tebliğinden itibaren 1 yıl içerisinde dava açması gerekmektedir. Kişinin zarara uğrayacağını gerekçelendiren delillerinin de itiraz dilekçesine eklenmesi gerekmektedir. Bu halde isim değişikliğine itiraz talebi ile açılan davanın kabulü halinde isim değişikliği iptal edilecektir.
Mahkeme, isim değişikliği talebinin gerekli olmadığı, delillerin yetersiz olduğu, davanın usule uygun açılmadığı gerekçesi ile reddedebilir. Böyle bir durumda mahkemenin red kararına karşı 2 haftalık kesin süre içerisinde davacının istinafa başvurma hakkı bulunmaktadır.
Mahkemelerin iş yoğunluğunun azlığı, dava dilekçesinin eksiksiz olması, tanıkların duruşmada hazır bulundurulması dava sürecini hızlandıracaktır. Davanın açılması ile birlikte mahkeme ön incelemesi aşamasını tamamlayıp eksik bulunmaması halinde duruşma günü takdir edecektir. İsim ve soyisim değişikliği davaları davacının hazırlığına bağlı olarak kısa sürede sonuçlandırılan davalardır. Kesin olarak süre verilmemekte birlikte dava açılmasıyla birlikte tek celsede ve 6 ay içerisinde sonuçlanması beklenmektedir.
İsim değişikliği davasında görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir. Davacının ikametgahının bulunduğu yer mahkemesinde açılması gerekmektedir.
Velayet hakkını kendinde tutan anne haklı sebeplerin varlığı halinde dilerse çocuğunun soyismini değiştirme talebinde bulunabilir. Çocuk babadan gelen soyadını değiştirmek istemesi halinde velayet hakkını kendinde tutan anne çocuğa kendi soyadını verebilecektir. Yargıtay’ın özellikle son yıllarda verdiği kararlarda annenin çocuğa kendi soyadını verebileceğini belirtmiştir. (Yargıtay 2.HD. 2018/1306 e. 2018/4719K.)
İsim ve isim değişikliği davası açmak için sayı sınırı belirtilmemiştir. Kişi haklı sebebe dayanarak isim ve isim değişikliği talebinde bulunabilir. Mülga Kanun hükmünde isim değişikliği davalarının yalnızca 1 kere açılabildiği belirtilmiş ise de 30.03.2012 tarihli 2011/34-48 sayılı Anayasa Mahkemesi kararı gereğince; haklı gerekçe ile süresi belli olmaksızın kişilik haklarının sınırlandırılmayacağı sebebiyle iptal edilmiştir.
Dava harç ve giderleri senelik olarak güncellenmekle birlikte maktu olarak belirlenir. 2024 yılında isim ve soyisim değişikliği davalarına ilişkin mahkeme ücretleri toplam 2500 TL’dir. Bu tutarın içerisinde gider avansı, tebligat ücretleri, harç ve masraflar bulunmaktadır. Davanızı mahkeme veznesinden şahsen açacak iseniz gider avansı tutarını UYAP sistemi üzerinde belirtilen meblağdan daha düşük yatırabilirsiniz. Ancak bu noktada gider avansının eksik olması halinde davanızın sürüncemede kalabileceğini de unutmamalısınız.
Mahkeme veznesine yatırılacak tutar nakden ve peşinen yatırılır. Türk Mahkemelerinde dava açmak için kredi kartı kullanılmaz, dava harç ve giderleri taksitler halinde yatırılamaz.
İsmin nüfusa kaydı sırasında nüfus memuru tarafından çeşitli sebeplerden ötürü yapılan yazım hatalarının düzeltilmesi talebiyle açılan davalar, isim düzeltme davalarıdır. Örnek vermek gerekirse; Mehmet isimli bir kişinin nüfusta adının Mehmed şeklinde yazılması Türk Yazım Kurallarına aykırılık oluşturacağından düzeltme davası açılarak harf değişikliği yapılır. Bu davalar somut gerekçelerle desteklenebildiğinden tanık deliline ihtiyaç olmayabilir. Ancak isim ekleme, değiştirme davaları için haklı bir gerekçe ve bu gerekçeyi destekleyen deliller sunulmalıdır.
Eserçelik Hukuk Bürosu; İstanbul ilinde faaliyet gösteren ve Avukat Doğa Eser Eserçelik tarafından başta sağlık ve boşanma hukuku alanında hizmet veren İstanbul Hukuk Bürosudur.
