Terk sebebiyle boşanma davası boşanma hukuku içerisinde çekişmeli boşanma davası türlerinden biridir. Terke dayalı açılan boşanma davaları anlaşmalı boşanma davaları gibi tek celsede boşanma değildir. Terke dayalı boşanma davasından sonra veya aynı anda açılacak ayrı bir dava ile mal paylaşımı için açabilmek için kesin usul ve esas şartları vardır. Terk sebebiyle boşanma davasının reddedilmemesi adına uzman bir boşanma avukatı ile çalışmanız gerekmektedir. Bu usul ve esasları yazımızda sizler için anlattık. Ancak genel bilgilendirme niteliğinde olduğundan muhakkak avukata danışmalısınız. Boşanma avukatı , terk sebebiyle açılacak boşanma davalarında müvekkillerine hukuki danışmanlık ve dava takibi hizmeti verecektir.
Terk, eşlerden birinin aile konutundan ayrılmasıdır. Terk sebepli boşanma davaları 4721 Sayılı Kanun 164 M. gereğince düzenlenen özel boşanma sebeplerinden biridir. Terke dayalı boşanma davası açmak için uyulması gereken usul ve esaslar vardır. Kanun’da belirtilen bu şartlardan birinin eksik olması durumunda dava reddedilecektir. Bu sebeple boşanma avukatı ile boşanma davası açmanızı tavsiye ederiz.
Örnek vermek gerekirse, evlilik birliğinin yüklediği sorumlulukları yerine getirmemek amacıyla aile konutunu terk etmek bu şartlardan biridir. Yine bu terkin en az 6 ay boyunca sürmesi gerekir. Bu sebeple evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerinden kaçmak için ortak konutu terk eden eşin 6 ay içerisinde dönmesi halinde terke dayalı boşanma davası açılamayacaktır.
Terk sebebiyle boşanma davası açmak için evlilik birliğinden doğan sorumlulukları yerine getirmemek amacıyla evden ayrılması gerekir. Örneğin işi gereği farklı bir ülkede çalışan kişinin evi terk ettiği sebebiyle boşanma davası açmak mümkün değildir.
Terk sebebiyle açılacak boşanma davaları özel ve kanunda boşanma nedeni sayılan kesin hükümlerdendir. Buradan anlaşılması gereken şudur; hakim bazı boşanma davalarında evliliğin sürdürülebilir olduğuna karar verebilir ancak özel boşanma sebepleri varsa ve bu ispatlanabilmiş ise hakim boşanmaya karar verecektir. Terk sebebiyle açılan boşanma davaları bu sebeple sıkı şekil şartlarına tabidir.
Terk sebebiyle boşanma davası açabilmek için öncelikle terk eden eşe usulüne uygun şekilde ‘EVE DÖN’ ihtarında bulunmak gerekmektedir. TMK Madde 164/2 çerçevesinde ‘davaya hakkı olan eşin istemi üzerine hakim veya noter, esası incelemeden yapacağı ihtarda terk eden eşe iki ay içinde ortak konuta dönmesi gerektiği ve dönmemesi halinde doğacak sonuçlardan hakkında uyarıda bulunur. Bu ihtar gerektiğinde ilan yoluyla yapılır. Ancak boşanma davası açmak için belirli bir sürenin dördüncü ayı bitmedikçe ihtar isteminde bulunulamaz ve ihtardan sonra iki ay geçmedikçe dava açılamaz.’ Burada dikkat edilmesi gereken önemli hususlardan bir diğer ihtardan sonra 2 ay beklenmesi gerektiğidir. İhtar süresi terkten sonra ne kadar uzun olursa olsun ihtardan itibaren 2 ay beklenilmesi gerekecektir.
Davayı açacak olan taraf bu terk sebebiyle mağdur olan taraftır. Aile konutundan kendi isteğiyle ayrılan eş terk eden taraftır. Ancak geçerli bir sebebi olmaksızın eşinin aile konutuna girmesine izin vermeyen eş de terk eden eştir. Terk eden eşin terke sebebiyle boşanma davası açma hakkı yoktur. Terke dayalı boşanma davasını şahsen açabileceğiniz gibi boşanma avukatınız vasıtasıyla da dava açabilirsiniz.
Boşanma; evlilik birliğinin Türk Medeni Kanunu kapsamında belirtilen genel veya özel sebepler çerçevesinde evlilik birliğinin sona erdirilmesidir. Boşanma hukuku ise evlilik birliğinin sonlandırılma talebi ile başlayıp evlilik birliğinin mali sonuçları ile varsa müşterek çocukların durumunun belirlenmesini düzenleyen hukuktur. Boşanma konusu ; boşanmanın sebepleri ve boşanma davası açıklandıktan sonra ayrıntılı olarak boşanmanın eşlerle ilgili hukuki sonuçları, boşanmanın mali sonuçları ve boşanmanın çocuklarla ilgili hukuki sonuçları ayrı ayrı incelenmelidir. Dünyada boşanmayı kabul etmeyen sistemler var olsa dahi Türk Hukuk Sistemi kapsamında boşanmak evlenmek gibi kişiye verilen medeni bir haktır.
Terk eden eş, kendi kusurundan ötürü sebep olduğu bir olumsuzluğa ilişkin dava açamaz. Dava açabilmek için bu davada haklı bir menfaatinin olması gerekir. Kendi istekleri doğrultusunda evi terk eden kişinin boşanma davasını terke dayalı açması mümkün değildir. Ancak evi terk eden başka bir sebebe dayalı boşanma davası açabilir. Burada hukukun usul şartları devreye girdiği için boşanma avukatınız vasıtasıyla davayı takip etmeniz faydalıdır.
Terk eden eşe terk sebebiyle boşanma davası açabilmek için terk eden kişinin haklı bir sebebi olmamalıdır. Örneğin eşi tarafından küçük düşürülen, şiddet gören, tehdit edilen, hakarete maruz kalan bir eşin evi terk etmek için haklı sebebi olduğu kabul edilir. Eşine haksızlık yapması sebebiyle eşin evi terk etmesi durumunda terk eden eş haksız olmadığı için gerçek bir terkten söz edilemeyecektir.
Terke dayalı boşanma davalarında evine dönmek isteyen eşi eve kabul etmeyen, eve girmesini önlemek maksadıyla evin kilidini değiştiren eş terke dayalı boşanma davası açamayacaktır.
Terk eden eşe eve dön çağrısı ‘iyiniyetli’ olmak zorundadır. Hukukta kural olarak davranışların iyi niyetli olarak yapıldığı kabul edilir. Bu sebeple eşinin eve dönmesini isteyen eş, aile konutunu terk etmeyerek, evin anahtarlarını değiştirmeyerek, başka bir kişiyle beraber olmayarak yani eşe güveni sarsmayacak şekilde samimi anlamda beklemelidir.
Terk eden eşin 6 ay boyunca eve dönmemesi, bu dönmeyişe rağmen eşin samimi bir şekilde aile konutunda beklemesi gerekecektir. Bu sürenin eşin aile konutuna dönmesi sebebiyle kesilmesi durumunda tekrar süre başlayacaktır. Ancak terk eden eşinde bu hususta samimi olması gerekir. Yani sık sık evi terk ederek 6 ay sürmese dahi 4 veya 5 ayda bir evi terk edip geri dönen kişinin artık samimi bir dönüşünden bahsedilemeyecektir.
Terk sebebiyle boşanma davası açabilmek için terkedilen eşin samimi olarak terk eden eşine ‘dön’ ihtarında bulunması gerekir. Bu ihtar Whatsapp Mesajı ile olması mümkün değildir. Ev dön ihtarının usul şartına uygun olması gerekeceğinden mutlaka Noter vasıtasıyla çekilmesi gerekmektedir. Terk edilen eşin boşanma davası açmadan önce eşine ihtarda bulunmasının gerekçesi evlilik birliğini sürdürmek niyetinde olmasına rağmen eşinin kusuru sebebiyle evlilik birliğinin bitmiş olduğudur. İhtar gönderilmeden önce eşin 4 ay süre ile beklemesi gerekmektedir. Terkten itibaren 4 ay geçtikten sonra hala eş eve geri dönmüyorsa mahkeme kararı ile 2 ay mühlet daha verilmektedir. Süre verilmez ise süreç tekrar başa alınır.
İhtarın geçerli olması için mutlaka süre verilmelidir Bu süre minimum 2 aydır İhtar verildikten sonra süre bitmeden dava açılırsa mahkeme davayı reddedecektir. Hakim, davayı getirilen deliller dışında kendisi de araştırabilecektir. Bu sebeple sürelere uyulmadığını karşı taraf iddia etmese dahi hakim kendiliğinden süre araştırması yapabilecektir.
Eve dön ihtarında samimi olmasına rağmen eşin adresi bilinmiyorsa ilan edilerek ihtar çağrısı yapılır. Terk nedeniyle boşanma davası açmak için ihtara cevap verilmemesi veya olumsuz cevap verilmesi gerekir.
İhtar samimi ve gerçekçi olmalıdır. İhtar yapan eşin evlilik birliğinin sürdürülmesinde gerçek bir çabası olmasına rağmen eşi tarafından terk edilmesi gerekir. Terk edilen eşin güven sarsıcı davranışlarda da bulunmaması gerekir.
İhtarın usul şartı ; Mirasçılık Belgesi Verilmesi ve Terk Eden Eşin Ortak Konuta Davet Edilmesi İşlemlerinin Noterler Tarafından Yapılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Yönetmeliğine dayanır. Yönetmelik ilgili madde gereğince
Buradaki maddelerin hepsi ihtarın içeriğinde muhakkak bulunması gerekir. Evlilik birliğinden doğan yükümlülükleri yerine getirmemek amacıyla terk eden eş, bu terkte haklı bir sebep bulunmamalıdır. Örneğin Yargıtay’ın yerleşik içtihadına göre ortak konutu terk etmekte haklı sebebi olan eşin terk sebebiyle eşinden boşanması düşünülemez. İlgili yasa gereğince terk eden eş gibi terke zorlayan eş de boşanma davası açamayacaktır. Kusurlu olan tarafın kusuruna dayanarak dava açması düşünülemez.
Evi Terk Eden Eşe Eşyalarını Nasıl Ulaştırmalısınız?
Çiftler boşanma sürecine girdikten sonra birlikte aldıkları ev eşyaları ile eşlerin kişisel kullanımına özgü ev eşyalarının paylaştırılması söz konusu olacaktır. Aile konutundaki eşyaların verilmemesi veya verilmek istenmesine rağmen terk eden eşe ulaştırılmaması eşyanın durumunu değiştirecektir.
Tarafların evlilik sebebiyle aldıkları ev eşyalarında her iki tarafında kullanım hakkı bulunmaktadır. Ancak eşlerin evlilik öncesi kendi evlerinden getirdikleri eşyalar ile çeyizleri kişisel malı durumundadır. Bu sebeple kişisel mal sahipleri eşyalarını doğrudan kullanabileceklerdir.
Kişisel mallarının kendisine verilmesini isteyen eşe karşı, aile konutunda bulunan eş zorluk çıkarıyor, eşyaları teslim etmiyor ise boşanma davalarının görüldüğü mahkemeye eşyalarının iadesine ilişkin talepte bulunması gerekecektir.
Bir başka ihtimalde de aile konutunda kalan eş, terk eden eşe kişisel eşyalarını ulaştırmak isterse mahkeme kanalı ile tespit ettirdiği eşyaları davalının adresine gönderebilecektir.
Terk Sebebiyle Açılan Boşanma davalarında tarafların dayanacağı temel ilkeler
Evlilik birliğinin boşanmayla sona erebilmesi için mahkeme kararı şarttır. Hakim kararı dışında evlilik birliğinin boşanma sebebiyle sona ermesi mümkün değildir. Ayrıca boşanma kanunda yazılı sebeplere dayanmak zorundadır.
Boşanma davalarına ilişkin hukukumuzdaki düzenlemeler 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu 161 ve 166. Maddeler arasında düzenlenmiştir. Bu maddelere göre boşanma sebeplerini genel sebepler ve özel sebepler olarak sıralayabiliriz.
Boşanma davalarında tarafların dayanabileceği özel boşanma sebepleri nelerdir?
Türk Medeni Kanunu Mevzuatı Madde 164 gereğince ‘ Eşlerden biri, evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemek maksadıyla diğerini terk ettiği veya haklı bir sebep olmadan ortak konuta dönmediği takdirde ayrılık, en az altı ay sürmüş ve bu durum devam etmekte ve istem üzerine hâkim veya noter tarafından yapılan ihtar sonuçsuz kalmış ise; terk edilen eş, boşanma davası açabilir. Diğerini ortak konutu terk etmeye zorlayan veya haklı bir sebep olmaksızın ortak konuta dönmesini engelleyen eş de terk etmiş sayılır. Davaya hakkı olan eşin istemi üzerine hâkim veya noter, esası incelemeden yapacağı ihtarda terk eden eşe iki ay içinde ortak konuta dönmesi gerektiği ve dönmemesi hâlinde doğacak sonuçlar hakkında uyarıda bulunur. Bu ihtar gerektiğinde ilân yoluyla yapılır. Ancak, boşanma davası açmak için belirli sürenin dördüncü ayı bitmedikçe ihtar isteminde bulunulamaz ve ihtardan sonra iki ay geçmedikçe dava açılamaz’
Terk, ilgili kanun hükmü gereğince ispatlandığı ve hakimde vicdani kanaat de oluşturduğu hali ile kesin boşanma sebeplerinden biridir. Boşanma kararının verilmesini gerektirir.
Terk sebebiyle açılan boşanma davalarında eşlerden biri ortak konutu terk etmelidir. Bu sebebe dayanabilmek için eşin ortak konuttan ayrılmasında haklı bir sebep bulunmamalıdır. Eşin ortak konuta dönmesini engelleyen eş de terk etmiş sayılmaktadır. (TMK Madde 164/1)
Eşlerden birinin evlilik birliğini devam ettirmemek için aile evini terk etmesi durumunda veya diğer eşin aile evine dönmesini engellemesi durumunda bu halin belirli bir süre devam etmesi şartı aranır. Boşanma davası açabilmek için ayrı yaşamanın en az 6 ay devam etmiş olması gerekmektedir. Örneğin; Terk etti 4 ay sonra eve geri döndü bir dönem sonra tekrar terk etti o halde son terk ediş tarihinden itibaren en az 6 ay geçmedikçe dava açılamayacaktır. Ancak bir hakkın kullanılması her zaman dürüstlük kuralları çerçevesindedir. Dolayısıyla sürekli olarak evi terk eden ve 6 ayı tamamlamadan evi dönen eş; kalan eş için evlilik birliğini çekilmez hale getirecektir. Bu sebeple hakkın kötüye kullanılmasına izin vermemek adına süre şartının gerçekleştiği kabul edilebilir. Hak kaybı yaşamamanız adına muhakkak bir avukattan yasal danışmanlık alınız.
Görevli mahkeme 4721 Sayılı Kanun gereğince TMK Madde 163 sebebiyle açılacak boşanma davalarında görevli mahkeme aile mahkemeleridir. Türk Medeni Kanun Madde 168 çerçevesinde boşanma ve ayrılık davalarında yetkili mahkeme, eşlerden birinin yerleşim yeri mahkemesi veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir.
Buna göre Küçük Düşürücü Bir Suç İşleme veya Haysiyetsiz Bir Hayat Sürme sebebiyle açılacak boşanma davalarında eşin yerleşmek amacıyla oturduğu yer mahkemesinde de dava açabileceğini kabul edebiliriz.
Terk sebebiyle açılacak boşanma davaları maktu harca tabidir. Maktu harca tabi olması demek davada talep değerine bakılmaksızın mahkeme veznesine yatırılması gereken miktarın aynı olması demektir. Boşanma davası asıl dava olmakla birlikte boşanma davasının içerisinde nafaka talepleri, velayet hususları gibi bir çok yan edim ve yükümlülük de bulunmaktadır. Böyle bir durumda açılan boşanma davası ile birlikte talep üzerine veya re’sen bu hususlarda da karar alacaktır. Ancak boşanma davası bittikten sonra ayrı bir dava olarak açılan tazminat ve nafaka davalarında vekalet ücreti de dava değeri üzerinden belirlenecektir.
Terk sebebiyle açılacak boşanma davalarında avukatlık ücreti belirlenirken davanızı takip etmesini istediğiniz boşanma avukatı ile iletişime geçerek vekilli ücreti hakkında bilgi almanız gerekmektedir. Terk sebebiyle açılacak boşanma davalarında ücret belirlenirken avukatlık asgari ücret tarifesi altında bir ücret ile dosya takibi yapılması, hukuki danışmanlık verilmesi yasaktır.
Haklı bir sebep olmaksızın, evlilikten doğan sorumluluklarından kaçmak için evi terk eden taraf boşanma hukuku gereğince kusurludur. Kusurlu olan tarafın kendi haksız fiiline dayanarak tazminat alması düşünülemeyecektir. Ancak mağdur eden tarafın velayeti alması halinde çocuk için nafaka alması söz konusu olabilir.
Hakimin görüşüne göre terke dayalı açılan boşanma davalarında haksız olarak evi ve yükümlülüklerini terk eden eşin, tazminat taleplerinin kusurlu çıkması halinde reddedileceği kabul edilir. Boşanma davası kesinleştikten sonra taraflar arasında mal paylaşım davası görülecektir. Mal tasfiyesine yönelik dava, terk eden eş tarafından açılabileceği gibi terk edilen eş tarafından da açılabilir. Tarafların evlilik tarihi 01.01.2002 yılından sonra ise tarafların yasal mal rejimi edinilmiş mallara katılma rejimidir. Edinilmiş mal rejiminde taraflar evlilik birliği içerisinde edindikleri mallarda ortak oldukları için yarı yarıya paylaşacaklardır.
18 yaşından küçük çocukların bakım ve yükümlülüklerinin yerine getirilmesinden sorumlu kişiler velayeti elinde bulunduran kişilerdir. Velayet hakkı evlilik birliğinin içerisinde anne ve babada olur. Boşanma halinde ise boşanma davasındaki delillerin değerlendirilmesi neticesinde hakimin takdirine göre velayet anne veya babadan bir tarafa verilecektir.
Velayet hususunda önemli olan konu çocuğun yüksek menfaatidir. Eşlerin evlilik birliği içerisinde eş olarak birbirlerine olan yükümlülüklerini yerine getirmemesi; çocukla olan ilişkilerini doğrudan etkilememektedir. Dolayısıyla evlilik birliğindeki olumsuzluklar velayetin verilmesinin önünde engel değildir.
………. AİLE MAHKEMESİ’NE
DAVACI
VEKİLİ
DAVALI
VEKİLİ
KONU: Terk sebebiyle boşanma, istemlerimizi içerir dilekçemizdir.
AÇIKLAMALAR
1- Müvekkilmiz, davalı eşiyle …. yılında evlenmiştir. Aile nüfus kaydından da anlaşılabileceği gibi tarafların bu evliliğinden müşterek çocuğu yoktur. Davalı eş, müvekkili terk etmeden önceki bir kay ayda sık sık evlilikten sıkıldığını, aile hayatını yürütemediğini, bekarlığı özlediğini, sorumluluklardan sıkıldığını ifade etmiştir. Müvekkilin gösterdiği çabalara karşı da olumlu bir yanıt vermemiştir. Davalı eş yakın çevresine de benzer konularda yakınmıştır. Sunulan tanıklarımızda iddialarımızı doğrulayacaktır.
2-Müvekkil, …. tarihinde işten sonra eve dönmeyen eşine karşı müvekkil, …/…/… tarihinde PTT aracılığıyla yol masrafını göndermiştir. Fakat olumlu bir yanıt alamamıştır. …/…/…. tarihinde müvekkilim …. Aile Mahkemesine terk eden eşinin ortak konuta dönmesi maksaydıyla ………….. devamı için iletişime geçiniz.
NÖBETÇİ AİLE MAHKEMESİ’NE
İHTAR KARARI TALEP EDEN:
VEKİLİ:
KARŞI TARAF:
DAVA KONUSU:
AÇIKLAMALAR:
1-Müvekkil ile davalı …./……/. tarihinde evlenmiştir. Davalı hiçbir haklı sebebi olmadan aile birliğinin kendisine yüklediği sorumluluklardan vazgeçerek …/…/…. tarihinde müşterek konutu terk etmiştir.
2. Davalının eve dönmesi için gönderilen istekler sonuçsuz kalmıştır. Yasal ihtarın yapılması için gereken 4 aylık süre dolmuştur.
3. Müvekkilim mevcutta aile konutlarında yaşamaya devam etmektedir. …………………..devamı için iletişime geçiniz.
Eserçelik Hukuk Bürosu; İstanbul ilinde faaliyet gösteren ve Avukat Doğa Eser Eserçelik tarafından başta sağlık ve boşanma hukuku alanında hizmet veren İstanbul Hukuk Bürosudur.
